İSTİKLAL YOLU YÜRÜYÜŞ VE BİLGİLENDİRME RUHUNA İMHA İCRAATLARI
Çankırı’da İstiklal Yolu Yürüyüşü ve İstiklal Yolu hakkında yapılan bilgilendirme eserleri ruhuna imha icraatları yapılmaktadır.
İstiklal Yolu meselesi geçmişte kamuoyunun bildiği, devletin hassasiyetle üzerinde durduğu bir husus değildi. Ülkemizi İstiklale ve istikbale taşıyan atalarımızın destansı fedakarlıklarını duyurmak ve hatıralarını yaşatmak için bir avuç gönüllü, yıllarca yaptıkları çalışmalarla İstiklal Yolunu halka ve devlete duyurmayı nihayet başarmıştır.
Ancak ne tuhaftır ki devletin konuya sahip çıkması için 2018 yılında ilan edilmiş İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkının 2023 yılında atanan Çankırı İYTMP Müdürü, İstiklal Yolunu Türkiye mal etme sürecinde yapılan eserleri yıkmakla ve üzerini örtmekle işe başladı.
Yapılan imha icraatları özetle şunlardır:
1-) Dönemin Çankırı Valisinin himayesinde (foto1) 15ayda ekip çalışmasıyla yapılan bilgilendirme eserlerinin anası İstiklal Yolu-2 Kapısının (foto2) ve yol boyundaki diğer eserlerin imhasıyla başlandı. Devlette devamlılık ilkesi niçin dikkate alınmadı? Bürokrasinin vefa, istişare, emeğe saygı etik ilkelerine ne oldu ? Para verilerek yaptırılarak yapılan eserler, para verilerek imha edildi ve yeni bir kazanım da olmadı. İmha edilen eserler İhale edilseydi 100 bin liraya yaptırılacaktı ama örnek bir çalışmayla 10 kurum 20 kişinin paylaşımıyla 20 bin liraya mal edilmişti. ( detaylar www.istiklalyolu.com.haberleri). Yetkililer bu imha için kaç para verildi, kamuoyuna açıklamalıdır. Ayrıca bu imhanın ne acelesi vardı, bu parayla acil işler yapılsaydı olmaz mıydı?
2-) Yıktırılan KAPININ yerine dikilen İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı TAK’ının (foto3)daha çok bilgilendirici olması beklenirken, devlete yakışmayan yanlışlık ve eksikleri olan bir TAK yapıldı. TAK’ın sol ayağı yanına konulan bilgilendirme panosunda (foto4) yazılı genel bilgiler ise İstiklal Yolunda yaşanan olayları anlatmamaktadır.
3-) 2018 yılında ilan edilen İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı/İYTMP BOŞ bir yolda değil, 2013 yılında TESCİL edilen İstiklal Yolunda kurulmuştur. Devletin kurumları himayesinde yapılan bu eserler İYTMP aktif hale gelinceye kadar hizmet etmiş; imha edilmesi değil, korunması, saygı ve vefa gereken eserlerdir.
4-) Yol boyunca yapılan bilgilendirme doğal levhalarındaki yazılarının metni hiç değiştirilmeden aynı metinle ve suni panoyla üzeri örtülmüştür (foto5-6) . Levhalardaki 1-2- paragraflık metinlerin saha ve arşiv araştırması ortalama 5 yıl sürmüştür. İzin almadan ve kaynak göstermeden kullanmak bilimsel adaba aykırıdır. Haddi aşan böyle bir örtmeye araştırmaları /telif hakkı sahibi İsmail Çam izin vermemekte ve eski haline döndürülmesini istemektedir.
5-) Yeni yapılan İYTMP TAK’ındaki yanlışlık ve eksikler Çankırı Valiliğine dilekçe ile bildirilmesine rağmen bazıları düzeltilmiş ama önemli yanlış ve eksikler halen devam etmektedir. Ve yanlış algılara sebep olduğu gibi Bilgi Edinme Kanunu amaçlarına aykırıdır (foto7).
(Yukarıda özetle verilen bilgilerin detayları ve belgeleri aşağıdadır, Lütfen İnceleyiniz):
9-10 Ekim tarihlerinde İstiklal Yolunda destansı fedakârlıklarla cephane taşıyan ecdadımızı anmak, anlamak, vefa göstermek ve teşekkür etmek amaçlarıyla Tarihi İstiklal Yolunda 15. Çankırı İstiklal Yolu Yürüyüşü yapıldı. Fakat Çankırı Halkı sadece ecdadımızı değil, ecdadımıza ve tarihi istiklal Yoluna farkındalık sağlayanlara da vefa göstermelidir. Şöyle ki;
1-) Çankırı geleneksel İstiklal Yolu Yürüyüşünün 15.si icra edildi. Türkiye Cumhuriyeti 101 yaşında olduğuna göre bu yürüyüşün 101, si veya 91.si yapılmalıydı. Ama 86 yıl yıl hiç yapılmadı. Çankırı İstiklal Yolu Yürüyüşünün 1.si 2009 yılında hem de Tarihi İstiklal Yolunda, çoğu mensubu olduğum Çankırı Karatekin Üniversitesi’nden 150 kişinin katılımıyla başlatıldı ( Foto8 ve Foto9).150 kişinin katılımıyla başlayan Çankırı İstiklal Yolu Yürüyüşünün 15.sine binlerce kişi katıldı(foto13)
2-) İnebolu, Kastamonu, Ilgaz, Çankırı, Kalecik, Ankara hattı , Milli Mücadelede cephe gerisinin ana arteri, ana yol İstiklal Yolu olmuştu ama, Çankırı, bu çok değerli tarihi mirasa sahip olduğunun farkında değildi.
3-) Çankırı’da kaybolmamış gerçek Tarihi İstiklal Yolunun, önce farkındalığı sonra TESCİL edilmesi ve İYTMP olması sağlandı.
4-) 2013 yılında TESCİL edilen 33 km Çankırı Tarihi İstiklal Yolu güzergâhında, temel eser İstiklal Yolu-2 kapısının yeri, inşaat hafriyat - pis atık çöplüğüydü ve Karayolları Müdürlüğü’nün mucur deposuydu. ( foto10) Önce burası temizlendi ve tesviye edildi. Yol boyunca bilgilendirme ve yönlendirme levhaları yapıldı.
5-) İmha icraatlarının üzüntüsüne rağmen Çankırı Valiliğinin 100. yılda Çankırı’da 100 etkinlik projesine katıldı. İstiklal yolu hakkında Türkiye kapsamında yürüttüğü 4 projeyle sağlanan basılı ve görsel eserleri, Çankırı Valiliği İl Kültür Turizm Müdürlüğü İşbirliğiyle, Çankırı Müzesinde Cumhuriyete giden yol ‘İstiklal yolu 100. yıl sergisi’ hazırladı. Sergi 28 Ekim - 3 Kasım 2023 tarihlerinde açık kaldı. ( foto11 - foto12)
İYTMP’ında 10 Ekim 2023 tarihinde başlayan imha icraatları bir yılını doldurdu. İmhanın öğrenilmesinden hemen sonra Çankırı Valiliğine 26.9.2023 tarih/28.9.2023 tarih ve 2282458 K.N. dilekçe verildi. Fakat dilekçeye ve Derneğimizin www.istiklalyolu.com. Web sayfamızda “ Yeni yaptırılan İstiklal Yolu TMP yanlışlık ve eksiklerle dolu” haberimize cevap verilmedi. Ayrıca Web sayfamızda yayınlanan “ İstiklal Yolu-2 kapısı yıktırılınca çöpe atılmaktan Ilgaz Belediye Başkanı Sn. Mehmed Öztürk kurtardı” başlıklı haberimizin metinindeki bilgi ve belgelere de ilgi gösterilmedi. Bu süre içinde ayrıca olumsuz sonuçlanan sözlü ve yazılı gelişmeler de oldu. Fakat geçen bir yıllık süreçte ilgili makamlar ilgilenilmediği gibi, olan oldu, artık düzeltme olmaz, sende kabullen ve bürokrasi dayanışması tavırları var. Dilekçemle güya düzeltilen TAK’ki bazı yanlışlık ve eksiklerin de umursamazlıkla devam ettirildiği görülmektedir. Detay bilgi ve belgeler aşağıdadır.
Kimse bizden 20 yıllık emeklerimizin zulüm boyutuna varan imhasını kabullenmemizi istemesin. Makam gücü, yetkisi ve nüfuzu ile böyle tavırlar koymak kolay. Çünkü fedakârlıklarla yapılan emekleri önemsemedikleri de ortada. Nasıl olsa imhalara karşı bir Derneğin başkanı ve emekli bir kişinin gücü de olmaz. Ama 20 yıl karşılık beklemeden özverili yapılan emeklere önce Allah sonra kamuoyu şahittir. Hiçbir makam kimseye mülk olmaz. Elbet bir gün birileri, yeni bir makam veya üst makamlar gereken düzeltmeleri yapacaktır. Ve ben de düzeltmeler yapılana kadar İstiklal Yolu Yürüyüşlerine katılmayacağım.
Hac ve Umre ibadetinin farzlarından, Hacer Annemizin çocuğuna su bulmak için Safa ve Merve tepeleri arasında defalarcakoşması, bu olayın öncesi, sonrası hikayeleri Hacı adaylarına SAY yapılarak,islamı anlama, ibret, tarih kıssaları ve vefa ruhuyla hatırlatılır. Ecdadımızda ölümüne din aşkı ve vatan aşkı ileMilli Mücadeleyi yapmıştır.Türk kadınları da İstiklal Yolunda 3 yıl 4 mevsim, yokluklarla ve fedakarlıklarla Türk Ordusuna cephane taşımıştır.Yeni nesile İstiklal Yolunda SAY yapar gibi İstiklal Yolu Yürüşleriyle, bir avuç gönüllü bu farkındalığı sağladı.
10 Kasım, Cumhuriyetimizin kurucusu, bağımsızlığımızın mimarı Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün, ebediyete irtihalinin 86. yıl dönümü. Ulu önderGMK Atatürk ve silah arkadaşlarının ruhları şad ve mekânları cennet olsun.
Kamuoyunun dikkatine saygı ve sevgiyle duyurulur.
10 Kasım, Cumhuriyetimizin kurucusu, bağımsızlığımızın mimarı Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün, ebediyete irtihalinin 86. yıl dönümü. Ulu önder GMK Atatürk ve silah arkadaşlarının ruhları şad olsun.
Kamuoyunun dikkatine saygı ve sevgiyle duyurulur.
İSTİKLAL YOLU TARİHİ MİLLİ PARKI’NIN 2018 yılında ilan edilmesinden önce, Çankırı Tarihi İstiklal Yolunda yaşanan olaylar zinciri, detaylı bilgileri ve belgeleriyle şöyledir:
1-) Çocukluğundan beri istiklal Yolu hikayelerini, hatıralarını dinleyen, bazı tarihi noktaları gören İsmail Çam, özellikle Çankırı’nın farkında olmaması üzerine, gönüllü olarak 2003 yılından beri tanıtmak için çalışmalara başladı. İstiklal Yolu hakkında yaptığı, araştırmaları, bilgi ve belgeleri özel arşivinde biriktirdi.
Çok iyi bildiği Çankırı’dan geçen Tarihi İstiklal Yolunun, Kültür Turizm Bakanlığı tarafından tescil edilmesi için başvuruda bulundu (2010). 3 yıl sonra gelen tescil kuruluna gönüllü rehberlik ve danışmanlık yaptı ve 2013 yılında Ilgaz İn köyünden Çankırı Ayan Köyüne kadar 33 km. kısmının 26 9. 2013 tarihinde (1005 sayı) Tarihi SİT olarak tescil edilmesini sağladı.
Ardından tescil edilen yolda gerekli işaretleme ve bilgilendirme eserlerinin yapılması için hazırladığı kapsamlı proje önerisini dönemin valisi Sn Vahdettin Özcan’a sundu. Proje Milli Mücadele yıllarındaki Devlet -Millet Dayanışmasını canlandırmak ve ucuz maliyet için ihale yöntemiyle değil Valiliğin öz kaynakları ve paylaşım ile gerçekleştirilecekti.
Yazıların içeriği, bilgisayarla mimari ve sanat tasarımları, malzeme secimi, atölye içi ve dışı imalat teknikleri ve yol boyu montaj işlerinin mühendisliğini ve koordinatörlüğünü İsmail Çam yapacaktı.
Çankırı Valisi Sn Vahdettin Özcan, projeyi onayladı ve himayesine aldı. Valiliğe bağlı bütün kurumların projeye katılmasını sağladı, parasal giderleri karşıladı. Proje 2013-2104 yıllarında Kuvayı Milliye Ruhu ile 15 ayda tamamlandı. Çok önemli bilgiler içeren bu devasa mühendislik-sanat eserine, 10 kurum ve 20 kişi milli duygularla bizimde katkımız olsun şuuruyla destek vermişti. İhale edilseydi 100 bin liraya yaptırılacak işler 20 bin liraya mal edildi. Bakınız ( www. İstiklalyolu.com. Haberler bölümü).
Tescil edilen 33 km uzunluğundaki tarihi istiklal yolu, tarihi noktalar, coğrafi özellikler ve son kullanım durumu bakımından üçe ayrıldı. İstiklal Yolu’na giriş yapılan 4 noktaya 4 farklı mimaride kapı yapıldı. Ana Kapı İstiklal Yolu-2 Kapısı üzerinde gereken tüm tarihi bilgiler, tarihi ve doğal doku esas alınarak sanat eseri anlamları tasarımıyla yapıldı. Direk ve levhalar için ahşap malzemelerle kullanıldı. Fırınlandıktan sonra en az 50 yıl dayanıklı vakumlu emprenye tekniği uygulandı. Yazılar ve haritalar dönemin teknolojisi ve imkânlarına uygun olarak oyma tekniği ile içlerinin siyah rengi yakma ile yapıldı. Tarihi hatırlatan ve tarihe yolculuk duygusu oluşturacak teknikler uygulandı. Daha kısa ömürlü olan suni malzemeler kullanılmadı. Bilerek eski görünüm verildi.
İstiklal Yolu -2 kapısından başka 33 km kısımda 3 tane de küçük giriş kapısı, tarihi noktalara 10 tane bilgilendirme levhası ve kavşak noktalarına 32 direkle yön levhaları dikildi.
2-) İstiklal Yolundaki bilgilendirme eserlerinin 2014 yılında tamamlanmasından 3 yıl sonra 1.6.2016 tarihinde, Orman ve Su Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü/DKMPM , Derneğimizin www.İstiklal Yolu.com web sayfasından aldığı bilgilerle ve Çankırı DKMP müdürlüğü aracılığı ile bana ulaştı. Bu kapsamda Ankara, Çankırı ve Kastamonu’dan katılan ilgili personele Ilgaz Dağındaki tesislerinde iki defa konferans verdim. Ankara’dan saha incelemesi ve bilgi almak için farklı zamanlarda farklı gruplarda 7 ekip geldi. İstedikleri bilgi ve belgeleri esirgemeden verdim. Yaptıkları bütün çalışmalar önerilerimle olmuştur. Çankırı İYTMP ‘nın boş bir yolda değil 26 .9. 2013 tarihinde tescil edilen 33 Km. kısım üzerinde kurulmasına ve İsmail Çam’ın Tarih dokusu, coğrafi dokusu ve kullanım esaslarına göre yaptığı 3 kısımdan oluşmasına karar verilmiştir. Nihayet çalışmaları tamamladılar ve yapılan öneri sonucunda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Rdecep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla, 1 Kasım 2018 tarihinde İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı ilan edildi. 2. Kasım 2018 de Resmi Gazetede yayınlandı ve kesinleşti. Resmi Gazetede belirtiği gibi İYTMP Kastamonu’da 5 kısım ve Çankırı’da 3 kısımda 2 ilde bulunmaktadır. İYMP Türkiye’de alan olarak değil rota olan ilk ve Türkiye’nin 8. Tarihi Milli Parkı olmuştur.
3-) Çankırı İstiklal Yolu Yürüyüşü 14.İcra Kurulu Toplantısı, 20. Eylül 2023 tarihinde yapıldı ve ben bu toplantıda İstiklal Yolu-2 kapısının 14 Ekim 2023 tarihinde yapılacak İstiklal Yolu Yürüyüşünden önce yıktırılacağını ve yerine 10 gün önce Bolu Cezaevine yaptırılan İYTMP TAK’nın dikileceğini şaşkınlık ve üzüntüyle öğrendim.
Hemen bir umutla durumu açıklayan 26 Eylül 2023 tarihinde Çankırı Valiliğine verdiğim dilekçe 26.9.2023/28 Eylül 2023/ K.Nu: 2282458 işleme alındı ama cevap bile verilmeden 10 Ekim 2023 tarihinde yıktırıldı. Çankırı İYTMP müdürü verdiği brifingle Sayın Valimizi öyle ikna etmiş ki yanındakilerden biri dahi, dilekçede yazılanları hatırlatıp Sayın Valim, dönemin valisi Sn Vahdettin Özcan’ın himayesinde ve 15 ay emekle yapılan bu Kapının yıktırılmasına izin vermeden önce Çankırı Valiliğinin İstiklal Yolu Danışmanı İsmail Çam’ı da dinleyelim dememiş.
Çankırı İYTMP müdürü İcra Kurulu toplantısında yapılan imhanın, Çankırı Valisinin izniyle yapıldığını söylemiştir. sayın Mustafa Fırat Taşolar, Çankırı Valilik görevine 17 Ağustos 2023 tarihinde başlamıştır. Bir valinin göreve başlama süreci geleneğini herkes bilir. Önce bağlı bütün birimler yeni valiye hoş geldin ziyaretinde bulunur ve birmleri hakkında bilgi verir. Ayrıca başka kurum ve kişiler de hoş geldin ziyaretlerinde bulunur. Bu süreçten sonra da sayın valimiz, merkez ve ilçelerde iadeyi ziyaretlerde ve incelemelerde bulunur. 17 Ağustosta göreve başlayan sayın valimizin bu kadar yoğunlukta 25 gün sonra , İstiklal Yolu -2 kapısını incelemesinin (yazılanları okuduktan sonra yıktırılmasına izin vermesinin) mümkün olmadığı anlaşılıyor.
4-) İYTMP kurulmasına benim kadar kimsenin sevinmediğini düşünüyorum. Emsallerini Afyon ve Polatlı da gördüğüm gibi Çankırı İYTMP nın da ihya edileceğini zannediyordum. Ancak Çankırı İYTMP müdürünün atanmaması üzerine Çankırı Valiliğine, Ankara DKMPGM ve CİMER’e dilekçeler verdim mahalli basında (Doğruyol Gazetesinde) yazılar yazdım. Nihayet 2018 Yılında kurulduktan 7 yıl sonra Çankırı İYTMP müdürü atandı. Fakat ilk icraatı 10. Ekim 2023 tarihinde İstiklal Yolu- 2 Kapısını acımadan yıktırmasına ve çöpe atılmasına karar vermek oldu.
Çankırı İYTMP müdürü İcra Kurulu toplantısında İstiklal Yolu -2 kapısının yıktırılmasına, Kıyısın Köyü ( 2023 yılının muhtarı ile birlikte karar verdiğini söylemişti. Nitekim yaptırılan TAK’ın orta ayağında Kıyısın Köyünün Amblemi bulunmaktadır ( foto3) . Kıyısın Köyü İYTMP sınırları içinde bile değilken hangi gerekçe ile konulmuştur. Muhtar ise yıktırılan İstiklal Yolu-2 Kapısında olmayan amblemi TAKA koydurmayı başarmıştır. Burada yapılan inisiyatif imha sürecinde suçtur fakat hoş görülmüştür.
Zamanında (26 Eylül 2023) verilen dilekçemize cevap verilmedi ve İstiklal Yolu – 2 Kapısı 10 Ekim 2023 yıktırıldı ve enkazı çöpe atılacaktı. Ama değerli Ilgaz Belediye Başkanı Mehmed Öztürk bu devasa eseri itina ile söktürdü Ilgaz Yıldız Tepeye taşıttı ve çöpe atılmasından kurtardı. Benim için kabullenmesi ve zulüm boyutuna varan bu olayda eserimin çöpe atılmaktan kurtarılması bir teselli oldu. Üstelikte bu vefayı doğduğum ve dostum Ilgaz’ın Belediye Başkanının yapması beni ayrıca mutlu etti.
5-) 2018 yılında ilan edilen İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı/İYTMP , BOŞ bir yolda değil, 5 yıl önce 26. 9. 2013 tescil edilen 33 Km, kısım üzerine kurulmuştur. İsmail Çam’ın yaptığı 3 kısım esas alınmıştır. 2013-2014 yıllarında yapılan bütün eserler Çankırı Valiliği’nin himayesinde yapılan ve Kültür Turizm Bakanlığının ortak eserlerdir. Çankırı İYTMP aktif hale gelene kadar hizmet etmiş, İmha edilmesi gereken değil, korunması ve vefa gösterilmesi gereken eserleridir.
Yapılan imhada, devlette devamlılık ilkesi niçin dikkate alınmadı? Bürokrasinin vefa, istişare, emeğe saygı etik ilkelerine ne oldu ? Para verilerek yaptırılarak yapılan eserler para verilerek imha edildi ve yeni bir kazanım da olmadı. İmha edilen eserler İhale edilseydi 100 bin liraya yaptırılacaktı ama örnek bir çalışmayla 10 kurum 20 kişinin paylaşımıyla 20 bin liraya mal edilmişti. Yetkililer bu imha için kaç para verildi kamuoyuna açıklanmalıdır. Kuvayı Milliye ruhu ile yapılan eserlerin para verilerek imha edilmesi ecdadımızın kemiklerini sızlatmıştır. Çünkü onlar sadece düşmanla değil yokluklarla da savaşmışlardı. Ayrıca bu imhanın ne acelesi vardı, bu parayla acil işler yapılsaydı olmaz mıydı?
Çankırı İYTMP müdürü , İstiklal Yolu-2 kapısının yıktırılmasından sonra yol boyundaki doğal görünümlü bütün levhaların üzerlerini de kurnazca aynı içerikteki yazılarla suni reklam malzemeleriyle kapattırdı. Bu olayda haddi aşan birçok husus var: Birincisi levhada yazılan bir iki paragraflık yazının içeriği ,saha araştırması, TSK araştırmalarıyla ortalama 4-5 yıl süren bir zamanda sağlanmıştır. Telif hakkı İsmail Çam’a aittir İzin alınmadan kullanılması bilimsel adaba aykırıdır. İkincisi kapatma işleri betonlanmış aynı direklerdeki levhalar üzerinde kolaycılık ve ucuza mal etme kurnazlığıyla yapılmış . Üçüncüsü yasadışı ve ahlaksız yazıların üzeri kapatılır. Levhalarda özellikle ahşap malzemeler üzerinde zamanın oyma ve yakma teknolojisi kullanılarak yapılan tarihe yolculuk algısı oluşturan eserlerin üzeri suni malzeme ile kapatılarak bozulmuştur. 50 yıl ömrü olan doğal malzemeler 3 – 5 yıl sonra bozulmaya başlayacak suni malzemelerle üzeri kapatılmıştır.
6-) Yıktırılan Kapının yerine daha yapılan yeni TAK’ın daha çok bilgilendirici olması beklenirken, yanlışlık ve eksikleri olan bir İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı TAK’ı dikildi. TAK’ın sol ayağı yanına konulan bilgilendirme panosunda yazılı genel bilgiler, İstiklal Yolunda yaşanan olayları anlatmamaktadır. Foto4
Bu konuda halen Derneğimizin www.istiklalyolu.com. Web sayfasında bulunan ayrıntılı haberin özeti şöyle:
-
“İSTİKLAL YOLU TARİHî Millî PARKI “ ismi, devleti temsil eden bir kuruma yakışmayan yazım hatasıyla yazılmıştır. İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkının (2.11.2018) tarihinde ilan edildiği belirtilmemiştir.
b)Yapılan TAK ‘ta yazan İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı Yazısından istiklal Yolu hattında ve Çankırı tek İYTMP parkı olduğu anlaşılmaktadır. Halbuki İYTMP Kastamonu’da 5 kısım halinde bulunmaktadır. Ayrıca İYTMP Çankırı’da 3 Kısımdan oluşmaktadır
c)İstiklal Yolu hattında cephane taşınması Karınca Ordusuyla Kağnı Kollarıyla yapılmıştır. Kağnı kolu resimi İYTMP Takında belirtilmediği gibi konulan bir kağnı arabası gerçekte kullanılan kağnı arabasına değil eski Roma arabalarına benzetilmiştir ( foto3) .
d) TAK’ın orta ayağında Kıyısın Köyünün Amblemi bulunmaktadır (foto3) . Kıyısın Köyü İYTMP sınırları içinde bile değilken hangi gerekçe ile konulmuştur. Demek ki istenirse inisiyatif kullanılabiliyor.
e)Madem mevcut İstiklal Yolu-2 Kapısı yıktırıldı, yerine yaptırılan daha kapsamlı içerikte ve İstiklal Yolu gerçeklerinin hakkı verilerek bilgilendirilmesi yapılmalıydı. Fakat TAK’ ta İYTMP ziyaret edenlerin İstiklal Yolu hakkında öğrenebilecekleri bir cümle dahi yoktur. Hâlbuki İstiklal Yolu-2 kapısında kapsamlı araştırmayla yapılmış metin ve haritalar, ortalama 15 dakikada okunabilecek kadar çoktu.
7-) İYTMP TAK’ı hakkındaki haberimizin, Çankırı İYTMP Müdürü, Çankırı Valiliği ve DKMPGM ‘nün Çankırı’da örnekleri olan başka haberlerde olduğu gibi suç duyurusu kabul edilip Yürüyüşten sonra hemen gereğinin yapılacağını zannettik. Ama yapılmadı.
Derneğimiz, İstiklal Yolu -2 Kapısının 10 Ekimde yıktırılmasının haberine ve tepki dilekçesine cevap verilmemesine rağmen, Çankırı Valiliğinin 100. yılda Çankırı’da 100 etkinlik projesine katıldı. İstiklal yolu hakkındaki basılı ve görsel eserlerin çok eski, yetersiz ve mevcudunun tükenmiş olması sebebiyle Türkiye kapsamında yürüttüğü 4 proje ile sağlanan eserlerin sergilenmesi amacıyla , Çankırı Valiliği İl Kültür Turizm Müdürlüğü İşbirliğiyle, Çankırı Müzesinde Cumhuriyete giden yol ‘İstiklal yolu 100. yıl sergisi’ hazırladı.
Çankırı Valisi M. Fırat Taşolar, kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, STK ve siyasi parti temsilcileri ile vatandaşların, katıldığı sergi 28 Ekim - 3 Kasım 2023 tarihlerinde açık kaldı.
8- ) Çankırı Valisi, 25 Ocak 2024 tarihinde İl Kültür Turizm Müdürü ile birlikte yaptığımız görüşmede “ İstiklal Yolu -2 kapısının yıktırılmasına ben sebep oldum. Eğer çok emek verilerek yapıldığını bilseydim sebep olmazdım.” Yeni yapılan İYTMP TAK’ı da olan yanlışlık ve eksiklerin Web sayfamızda bildirilmesine rağmen hala düzeltilmediğini söylediğimde, dilekçeyle bildirmemiz gerektiği söylenildi. Bunun üzerine 25.01.2024 tarih ve Sayı:24/221 sayılı dilekçe ile www.istiklalyolu.com. haberimizde belirtilen hususlar özetlenerek bildirilmiştir. Ancak bildirilen düzeltmelerin kısmen yapıldığı çoğunun ise devam ettiği görülmüştür:
a) Başlık Yazısındaki iki satıra bölünmesi yazım yanlışlığı düzeltilmiş. Roma yarış arabasına benzeyen kağnı arabası ve Kıyısın Köyü Muhtarlığı amblemi kaldırılmış. Foto7
b) Yapılan TAK ‘ta yazan İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı Yazısından istiklal Yolu hattında ve Çankırıda tek İYTMP parkı olduğu anlaşılmaktadır. Halbuki İYTMP Kastamonu’da 5 kısım halinde bulunmaktadır. Ayrıca İYTMP Çankırı’da 3 Kısımdan oluştuğu halde 1. Ve 2. Kısım yok sayılmakta ziyaretçilerden gizlenmektedir. Kastamonu ve Çankırı’daki algılar çok yanlıştır, bir devlet kurumuna yakışmamaktadır. 9 Ekim 2002 tarih ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunun şeffaflık, açıklık vb amaçlarına aykırıdır.
c)İstiklal Yolu hattında cephane taşınması Karınca Ordusu tarafından Kağnı Kollarıyla yapılmıştır. Karınca Ordusunun Temel unsuru kadınlar ve kağnıdır. İstiklal Yolu hattının Tescil edilmesi ve Milli Park olması destansı olan bu sebeptir. Başlık yazısının iki yanına , iki kağnı resminin konulması yanlış algılanmasına sebep olmaktadır. Tarihi gerçekler saptırılmaktadır. İki kağnı yerine TAK üstüne boydan boya Kağnı Kolu resimi konulmalıydı. ( yıktırılan İstiklal Yolu-2 kapısında vardı)
d) İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkının (2.11.2018) tarihinde ilan edildiği belirtilmemiştir. ( Bu tarih TAK ayağının sol tarafındaki panonun altında detaylı bir şekilde belirtilmiştir ama tarih olarak TAK üzerinde görünür olmalıdır.
e) Milli Mücadele döneminde Cephe gerisinde o kadar çok olay yaşanmıştır ki bu olayları ciltler dolusu kitaplarla anlatılmıştır. TAK’ın sol ayağının yakınına konulan tanıtıcı bir pano üzerine bu olaylardan alıntılar yapılmıştır. Fakat burada temel konu İstiklal Yolunda yapılan kara yolu sevkiyatında mutlaka vurgulanması gereken gerçekleri hiç belirtilmemiştir: Karadeniz’den İneboluya gelen cephanelerin Ankara’ya sevkiyatı, eli silah tutabilen bütün erkekler cephelerde olduğu için bu zorlu iş cephe gerisinde Karınca Ordusuna kalmıştı. Karınca Ordusu %80 kadınlardan, ihtiyarlar, çocuklar ve gazilerden oluşuyordu. Karınca Ordusunun temel taşıma aracı kağnı arabasıydı ve yük taşıma çok düşük /150kg ve yürüme hızı düz yolda 5 km/saat idi. Bu yüzden Sevkiyat bir kağnı ile değil 40-75 kağnıdan oluşan Kağnı Kolları ile yapılıyordu. Tekalifi Milliye Kanunun 5. Emrine göre, herkes kendi aracı/ kağnı ile ordu gereçlerini her ay 100 km taşımak zorundaydı. Bu durumda 344 Km İnebolu, Kastamonu, Ilgaz, Çankırı, Kalecik Ankara hattında 3 kere devir tesliminin yapılması gerekiyordu. Cephaneler oldukça dağlık olan bu yolda mevsim ve iklime göre 18-22 günde taşınabiliyordu. Karınca Ordusu fedakârlıklarla 3 yıl 4 mevsim cephane taşıdı ve cephedeki askeri düşman karşısında bir an eli boş ve çaresiz bırakmadı. Destansı zafere ve Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasına ortak oldu. Türk Kadını ve Kağnı İstiklal Savaşının sembolü oldu ve İstiklal Madalyasının bir yüzünde figürle belirtildi.
Kültür Turizm Bakanlığı İstiklal Yolunu bu gerekçeler Kastamonu da 2012 yılında 90 Km ve Çankırı da 2013 yılında 30 kmlik kısmı tescil etmiştir. Tescil edilen yerler aynı gerekçelerle T.C. Cumhurbaşkanın imzasıyla 2.11.2018 yılında İYTMP olarak ilan edilmiştir.
Kamuoyuna saygı ve sevgiyle duyurulur.
